pH Waarde | Betekenis
Wat is pH waarde?
De pH waarde, ook wel de zuurtegraad genoemd is een van de eigenschappen van een vloeistof of waterige oplossing. Het begrip pH is afgeleid van de Latijnse naam “Potentia Hydrogenii”. Dit zegt iets over de concentratie van waterstof-ionen. Deze ionen hebben het vermogen (de p in pH duidt op de potentie) om chemische bestanddelen waarmee ze in contact komen, sterk te veranderen. Men kan ze als een sterk bijtende substantie beschouwen. Meer informatie over hoe deze processen in de praktijk worden toegepast, vindt u in ons artikel over natronloog doseren, een veelgebruikte basische vloeistof.
De pH waarde varieert van 0 tot 14 waarbij een pH waarde van 7 als neutraal wordt gezien. De pH waarde is een logaritmische schaal en zegt iets over de verhouding tussen H3O+ en OH-ionen. Een hoge concentratie H3O+ betekent dat een vloeistof een lage pH waarde heeft. Respectievelijk betekent een hoge concentratie OH-ionen dat de pH waarde hoog ligt en dat de vloeistof basisch is. Wanneer de verhouding tussen beide ionen gelijk is en de zuur-base verhouding optimaal, is de pH waarde 7. Dit is bijvoorbeeld zuiver water (gedestilleerd water).
Vloeistoffen met een pH waarde hoger dan 7 wordt gezien als basisch. Hierbij kan je bijvoorbeeld denken aan vloeistoffen als natronloog. Vloeistoffen met een pH waarde lager dan 7 worden gezien als zuur. Vloeistoffen met een hoge zuurgraad zijn bijvoorbeeld de bekendere zuren als zoutzuur en zwavelzuur.
pH Waarde | Meting
De pH waarde kan op verschillende manieren worden gemeten:
- Lakmoesproef. Lakmoes is een natuurlijke blauw-violette kleurstof die van origine gebruikt wel voor het kleuren van textiel of voedsel. Tegenwoordig wordt deze kleurstof met name gebruikt voor het meten van de pH waarde. Dat komt omdat lakmoes een andere kleur krijgt afhankelijk van de pH waarde. Komt lakmoes in aanraking met een zure vloeistof (pH < 7) dan kleurt deze rood. Komt lakmoes in aanraking met een basische vloeistof (pH > 7) dan kleurt die blauw.
- pH-sensor. Deze sensoren maken gebruik van een elektrochemische reactie. Deze sensoren bestaan uit 2 verschillende elektroden. Een elektrode (glaselektrode) die het aantal H3O-ionen in de te meten vloeistof meet en vergelijkt met een referentie-elektrode (zilver-/zilverchloride-elektrode). Het verschil tussen beide elektroden zorgt dat voor de meting van de pH waarde. Voor meer informatie over de werking en toepassingen van pH-sensoren, zie ons artikel over ORP waarde en redox.
- Titratie. Dit is de nauwkeurigste manier om de pH waarde van een vloeistof te bepalen en wordt vooral gebruikt door de wetenschap. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de verhouding tussen H3O+ en OH-ionen. Bij een vloeistof met een lage pH waarde en een hoge concentratie H3O+ zoals bijvoorbeeld citroensap wordt er een sterk basische vloeistof als natronloog bij gedruppeld. Net zolang tot het aantal H3O+ ionen gelijk is aan het aantal OH-ionen. Dit is het equivalentiepunt.
Zuurtegraad per vloeistof
Om het verschil in zuurtegraad nog beter aan te duiden hebben we hieronder een schema met een aantal basische en zure vloeistoffen en de bijbehorende pH waarde.
Vloeistoffen met een lage pH waarde (zuur)
Vloeistof | pH-Waarde |
---|---|
Zoutzuur | 0 |
Zwavelzuur | 1 |
Citroensap | 2 |
Azijn | 3 |
Zure regen | 4 |
Sap van een tomaat | 4,5 |
Regen | 6 |
Melk | 6,7 |
Vloeistoffen met een neutrale pH waarde (pH = 7)
Vloeistof | pH-Waarde |
---|---|
Gedestilleerde water | 7 |
Vloeistoffen met een hoge pH waarde (basisch)
Vloeistof | pH-Waarde |
---|---|
Bleek | 9,5 |
Chloor | 9,5 |
Vaatwasmiddel | 10,5 |
Huishoudammonia | 11,5 |
Ovenreiniger | 12 |
Gootsteenontstopper | 13 |
Natronloog | 13 |
pH Waarde | Verhogen / Verlagen
Vooral voor zwembaden en spa’s is het belangrijk om continue de pH waarde van het water te meten en te regelen. Voor openbare baden is dit zelfs verplicht. Zeker bij een lage pH waarde van zwemwater kan dit leiden tot corrosie van de metalen onderdelen in het zwembad, maar kan een te lage pH waarde er ook voor zorgen dat het gebonden chloor in het zwemwater kan gaan stinken en irritaties kan veroorzaken. Ook zal het chloor minder goed werken (de desinfectie is minder). Vaak wordt daarom in dit soort toepassingen voorzien in een combinatie van pH en vrij chloor of Redox meten en regelen.
pH waarde verhogen
Wanneer u de pH waarde van bijvoorbeeld water wil verhogen dient u een basische vloeistof (hoge pH waarde) toe te voegen. Hiervoor wordt vaak Natronloog ingezet. In het bovenstaande schema kunt u bijvoorbeeld zien dat chloor een hogere pH waarde heeft.
pH waarde verlagen
Wanneer u de pH waarde van bijvoorbeeld water wil verlagen dient u een zure vloeistof (lage pH waarde) toe te voegen. Denk bijvoorbeeld aan citroenzuur, zwavelzuur of zoutzuur. Bekijk voor meer informatie over vloeistoffen en de pH waarde naar het bovenstaande schema.
pH Waarde | Toepassingen
De pH waarde en de meting/regeling ervan wordt in diverse industrieën gebruikt:
- Voor het schoon en zuiver houden van zwembadwater en water in bijvoorbeeld spa’s;
- Drinkwaterbehandeling;
- Gietwater dat wordt gebruikt in de tuinbouw;
- Legionella bestrijding;
- Afvalwaterbehandeling;
- Voedingsmiddelenindustrie;
- Farmacie;
- Energie (koelwater behandeling).
pH Waarde | Doseerpompen en Systemen
Binnen het productgamma van Emec bieden wij diverse oplossingen aan voor het reguleren van de pH waarde. Daarnaast bieden we ook een aantal kant-en-klare pakketten aan met doseerpompen incl. sensoren en controllers. Voor meer informatie over onze oplossingen en hoe deze kunnen worden toegepast in verschillende industrieën, bezoek onze pagina over complete oplossingen.
Doseerpompen geschikt voor basische en zure vloeistoffen
Chemische vloeistoffen met een zeer hoge of zeer lage pH waarde kunnen zeer corrosief zijn voor de onderdelen van de doseerpomp die in contact komen met deze vloeistof. Dit noemen we de “natte delen”. Speciaal voor deze zware zuren en basen bieden wij doseerpompen aan die hiervoor geschikt zijn. Zo bieden wij pompen aan voor zeer basische vloeistoffen als natronloog, maar ook voor zeer zure vloeistoffen als zwavelzuur en azijnzuur. Bent u er niet zeker van welke pomp u nodig heeft? We helpen u graag verder!
pH Sensoren en Controllers
Voor de pH waarde bieden wij een sensor aan die werkt volgens het elektrochemische principe werkt. Aangesloten op een controller (Emec Centurio of LDS) of direct op een doseerpomp met pH regelaar kan het systeem dan automatisch de pH waarde in een vloeistof regelen.
Liever een complete doseerinstallatie voor het reguleren van de pH waarde?
Bij Emec Webshop bieden we ook een aantal panelen en installaties aan met doseerpomp en bijpassende sensoren en controllers. Daarnaast bieden we ook pompen aan uit de Emec WDPHXX serie. De doseerpompen uit deze serie zijn geschikt voor het meten van de pH waarde en Redox of Vrij chloor (i.c.m. flowblock). Dat maakt deze doseerpompen zeer geschikt voor bijvoorbeeld zwembaden.
Vaakgestelde vragen over pH waarde (FAQ)
Hoe verhoog je de pH-waarde?
Om de pH-waarde te verhogen, kun je basische stoffen toevoegen aan de oplossing. Voorbeelden van zulke stoffen zijn natriumhydroxide (loog), calciumcarbonaat (kalk) of kaliumhydroxide. Deze reageren met de zure componenten in de oplossing en verhogen de pH.
Hoe krijg je de pH-waarde omhoog?
Je kunt de pH-waarde verhogen door basen toe te voegen. Basen reageren met de zure componenten in de oplossing en neutraliseren ze, waardoor de pH stijgt. Zorg ervoor dat je de juiste hoeveelheid toevoegt om de gewenste pH te bereiken, en controleer regelmatig met een pH-meter.
Hoe verlaag je de pH-waarde?
Om de pH-waarde te verlagen, kun je zure stoffen toevoegen aan de oplossing. Voorbeelden zijn zoutzuur, zwavelzuur of fosforzuur. Deze zuren reageren met de basische componenten in de oplossing en verlagen de pH.
Wat betekent pH-waarde?
De pH-waarde is een maat voor de zuurgraad of alkaliteit van een oplossing. Het is een belangrijke parameter in veel chemische en biologische processen. pH wordt gemeten op een schaal van 0 tot 14, waarbij 7 neutraal is. Een lage pH duidt op zuurheid, terwijl een hoge pH alkaliteit aangeeft.
Over Emec Doseerpompen
Emec is een Italiaans bedrijf dat al meer dan 35 jaar gespecialiseerd is in doseersystemen en meetapparatuur voor chemicaliën. Deze ruime ervaring en de passie voor het product ziet u niet alleen terug in de betrouwbaarheid en innovatie van de doseersystemen, maar ook in klantgerichtheid. Zo biedt Emec een garantie van 5 jaar* (!) en daarnaast een uitstekende after-sale support.
* Garantie geldt alleen op de apparatuur en het membraan. Niet voor de natte delen zoals de pompkop.